Arap Sabunu
Arap sabunu; üretiminde alkali olarak -sodyum yerine- potasyum hidroksit (KOH) kullanılan bir tür sabun. Genellikle sarı veya açık kahverengi renktedir. Yarıakışkan, macumsu kıvamı nedeniyle bazı dillerde ve zaman zaman Türkçede de yumuşak sabun olarak adlandırılır.
Ev temizliğinde, kıyafetlerin ve ev eşyalarının temizliğinde, halı yıkamada; büyük oranda su ile karıştırılarak bahçe ilaçlamada ve bazen de sürü hayvanlarının temizliğinde kullanılır. Arap sabunu gül gibi bitkilere emmen yaprak bitleri karşı doğal bir ilaç olarak da kullanılabilir.
Sabunu ilk kimin keşfettiği şaibeli. Kimi belgeler bugünkü sabunun ilkel şeklinin ilk çağda Araplar tarafından yapıldığını ortaya koysa da bir başka görüş sabunu ilk yapanların Mısırlılar olduğunu savunuyor. Mısırlılar alkaliyi sıvı yağla karıştırarak sabunu bulmuşlar. Bir diğer görüş ise sabun imali ve kullanımının ilk kez Akdeniz çevresindeki ülkelerde başladığını ve mevcut nebati yağlarda, soda ve kil gibi doğal hammaddelerden yapıldığını ortaya koyuyor. Sabun ilk zamanlar tıbbi amaçla kullanılırken sonraları şahsi temizlik için kullanılmaya başlandı.
Yumuşak kıvamlı olan arap sabunu, iki veya daha fazla çifte bağ içeren yağ asitlerinin potasyum tuzlarıdır.Üretiminde keten tohumu, ayçiçeği, mısırözü gibi linoleik veya linoleik asit bakımından zengin olan yağlar kullanılır.Açık sarıdan yeşile ve esmer renge kadar değişen renklerde olan arap sabunu macun kıvamında olup fazla miktarda su kaldırdığından verim yüksektir.100 kg yağdan yaklaşık 250 kg arap sabunu elde edilir.
Arap sabunu suda fazla erir ve kolayca köpük verir.Köpüğün arttırılması için sabuna, % 10-15’i oranında reçine katılır.Reçine ile birlikte
yumuşamaya yardımcı olması için bir miktar sud kostik de katılmalıdır.Potasyum hidroksitle yapılan sabunlaştırma ile elde edilen arap
sabunlarının kıvamının ayarlanmasında potas kostikle birlikte, özellikle yaz aylarında daha çok olmak üzere,sud kostik de katılır.
Arap Sabunu Nasıl Yapılır?
Arap sabunu, bitkisel ve hayvansal yağ asitlerinin potasyum hidroksit ile reaksiyonundan elde edilir. Su içerisine potasyum hidroksit konur ve üzerine yağ asidi ilave edilerek 80 – 90 derecede ısıtılarak kazan içerisindeki karışımın sabunlaşması sağlanır. Arap sabunu imalatı çok kolay bir imalat değildir. Sabunlaşma noktasını iyi bilmek ve karışım içerisinde serbest yağ asidinin kalmaması gerekir. Ortama fazla potasyum hidroksit verildiği zaman bu defa kullanılmayan potasyum hidroksit miktarı karışım içerisinde kalacağı için imal edilen ürünü negatif yönde etkiler.
Karışıma girecek yağ miktarı ile potasyum hidroksit miktarı kullanılan yağ asidi cinsine göre farklılık gösterir. Bunu birkaç deneme ve yanılma metotu ile çözmek mümkündür. Ay çiçek yağı asidi kullanılacak ise kullanılan yağ asidi miktarının %30 kadar potasyum hidroksit suda çözülür ve üzerine yağ asidi konularak ısıtılmaya başlanır ve sabunlaşması sağlanır.
Arap sabunu oluştuktan sonra sıcak durumda ambalajlara alınmalıdır. Soğuduktan sonra kazandan almak mümkün değildir ve tekrar kaynatmak gerekir ki bu çok kolay olmaz ve cebinizden giden bir enerji kaybı meydana getirir.
Arap Sabunu Nereden Temin Edilir?
Doğal ve organik üretim yapan pek çok temizlik markası bugün Arap sabunu da üretmekte. Her ne kadar sabun üretimi Hatay ve yöresinde daha çok yaygın olsa da, bugün birçok ilin çarşı, pazar ve aktarlarında Arap sabunu dahil birçok sabunu bulmak ve satın almak mümkün. Alırken katkısız ve parfümsüz olanını tercih etmek en iyisidir.
Arap Sabununun Saça Faydaları Nelerdir?
- Saçlar için iyi bir temizleyici ve arındırıcı niteliğinde işlev görür.
- Saçların kolayca uzamasına yardım eder.
- Saç dökülmelerinin önüne geçer. Saçların kırılmasına engel olur.
- Saçları doğal bir biçimde güçlendirmeye yardım eder.
- Saçları beslemeye ve yumuşatmaya yardımcıdır.
- Saçların kısa sürede gözle görülür şekilde parlak olmasını sağlar.
- Kuru saçları nemlendirdiği için iyi bir nemlendirici saç bakım kremi gibidir.
- Saçların elektriğini alır ve kolayca taranıp şekil almasına yardım eder.
- Boyası çıksın istenen saçların boyasını akıtır. Bu sayede saçların rengini açmış olur. Bu etkisi için saç haftada 2-3 kez Arap sabunuyla yıkanabilir.
- Kuaförler, boya yapılırken rengi istenenden fazla koyulaşan saçları açmak için de Arap sabunu kullanır.
- Başta kurutuyor, keçeli bir görünüme sebebiyet veriyor, saçların dolaşmasına neden oluyor ve saçları sertleştiriyor olsa da, birkaç yıkamanın sonunda tüm faydalarını açığa çıkarır.
Arap Sabununun Cilde Faydaları Nelerdir?
- Vücut temizliğinde oldukça etkilidir.
- Direkt yüze uygulanmaması ama duş sırasında kullanılması tavsiye edilir.
- Cildin tertemiz olmasını sağlar, vücudu kir ve pisliklerden arındırır.
- Gözenekleri açar ve ciltteki yağlanmayı alır.
- Cildi yumuşacık olmasını sağlar.
Arap Sabununun Genel Faydaları Nelerdir?
- Bulaşık temizliğinde çok etkilidir.
- Çamaşır temizliği için en iyi alternatif temizlik malzemelerin başında gelir.
- Halıları ve koltukları çok iyi temizler.
- Cam, yüzey ve mutak eşyası temizliği için birebirdir.
- Laminant ve ahşap döşeme temizliğinde de kullanılır.
- ph değeri diğer sabunlara göre daha düşük olduğu için, köpek şampuanı muadili olarak da kullanılması mümkündür. Tüyleri parlatır.
- Pis su borusu birleşim yerindeki contalara sürüldüğü takdirde boruların rahat ve kolay bir biçimde birbirine geçmesine yardım eder.
- Sarımsak ve sıvı yağla karıştırıldığında tarım ilacı olarak da kullanılabilir.
Arap Sabunu kullanım Alanları
Fayans aralarının temizlenmesi: Fayans aralarındaki derzlerin zaman içerisinde kirlenmesi nedeniyle tuz ruhu kullanılırsa derzler açılır ve daha çabuk kirlenir. Derzler aşındığı için alt katlara su akar. Bunu önlemenin en kolay ve ucuz yolu fayansları temizlerken arap sabunu kullanılmasıdır.
Halı Yıkama: Halılardaki derin kirler arap sabunu katılmış su ile yıkanır ve durulanırsa hem daha çabuk temizlenir hemde renkleri canlanır.
Leke çıkarma: Özellikle beyaz çamaşırlarda kalan ve sadece makinada yıkama ile çıkmayan lekelerin üzerine biraz arap sabunu sürüp bir saat beklettikten sonra makinaya atarsanız çamaşırlar bembeyaz oluyor.
Sanayide kaydırma amaçlı: Gres yağının pahalı olması ve kirli bir kaydırıcı olması nedeniyle alternatif olarak arap sabunu kullanılmaktadır. Dişlilerin kaydırılması, kalıpların ayrılması ve ayırıcı olarak kullanılması için arap sabunu tercih edilebilir.
